14 Mart Tıp Bayramı



Her yıl mart ayının 14'ünde modern tıp eğitiminin başlangıcı olarak kabul edilen Tıp Bayramı kutlanır. "Tıbhane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire” adlı tıp okulunun açılış tarihi ile başlayan Tıp Bayramı'nın tarihi ile ilgili bazı bilgileri sizler için derledik.

Tıp Bayramı, Türkiye'de tıp alanından çalışanların hizmet sorunlarının tartışıldığı, bilime katkılarının ödüllendirildiği bir anma ve kutlama günüdür.

II. Mahmut döneminde geçen 14 Mart 1827 tarihinde, Hekimbaşı Mustafa Behçet'in getirmiş olduğu önerisiyle, Şehzadebaşı'daki Tulumbacıbaşı Konağı'nda Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire adıyla ilk cerrahhane kurulmuştur. Bu Cerrahhane'nin kuruluşuyla Türkiye'de modern tıp eğitiminin başladığı gün olarak kabul edilmektedir. Okulun kuruluş günü olan 14 Mart, "Tıp Bayramı" olarak her yıl kutlanmaktadır.

İlk kutlama, 1919 yılının 14 Mart'ında işgal altındaki İstanbul'da gerçekleşmiştir. 14 Mart günü, tıbbiye 3. sınıf öğrencisi olan Hikmet Boran'ın önderliğinde, işgali protesto etmek için toplananan tıp okulu öğrencilerine, dönemin ünlü doktorları da destek vermişti. Aslında tıp bayramı, tıp mesleği mensuplarının ülkelerini savunmak için başlatmış oldukları bir hareket ile başlamıştı.

Tıp Bayramı 1929-1937 yılları arasında 12 Mayıs günü kutlanıyordu. Bu tarihler, Bursa'daki Yıldırım Darüşşifası'nda ilk Türkçe tıp derslerinin başladığı tarih olarak kabul edildiği için Tıp Bayramı olarak kabul edilmişti. Ancak zamanla bu uygulamadan vazgeçildi ve yeniden 14 Mart günü Tıp Bayramı olarak değiştirildi.

1976 tarihinden beri sadece 14 Mart günü değil, 14 Mart'ı içine alan hafta boyunca kutlamalar yapılmakta ve bu hafta Tıp Haftası olarak kabul edilmektedir.

Tıp Bayramı, dünyada benzer kutlamalar, farklı tarihlerde yapılmaktadır. ABD'de ameliyatlarda genel anestezinin ilk defa kullanıldığı 30 Mart 1842 tarihinin yıldönümü; Hindistan'da ünlü doktor Bidhan Chandra Roy'un doğum (ve aynı zamanda ölüm) yıldönümü olan 1 Temmuz günü "Doktorlar Günü" olarak kutlanır.