Murat Özdilek: Özdilek AVM'ler ile büyüyecek



1971 yılında sanayi sektörüne giren Özdilek, 8 bin 500 çalışanı ile alışveriş merkezleri, havlu-bornoz ve ev tekstili üretimi, perakende mağazacılık,  turizm, inşaat, sigortacılık ve hava taksi sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Özdilek Holding’in perakende mağazacılık yolculuğu 14 alışveriş merkezi, 20 hipermarket, kendi AVM’leri dışında yer alan 17 departman mağaza, 117 ev tekstili satış noktası ile devam ediyor. Net satış gelirlerini 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 18,3 oranında arttırarak Fortune 500 listesinde 164. sıraya yükselen Özdilek Alışveriş Merkezleri ve Tekstil Sanayi’nde 2019 yılına kadar yatırım kararları ertelenirken; bu bekleme sürecinin sonunda esas büyüme alışveriş merkezleri alanında gerçekleşecek. Özdilek Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Murat Özdilek, Fortune Turkey Dergisinden Tuğba İskefli ile söyleşti. Özdilek Holding’in büyümesinden ve AVM yatırımlarınızdan biraz bahseder misiniz? Holding’de 2015 yılı ciromuz 1 milyar 429 milyon lira, 2016 ciromuz 1 milyar 604 milyon lira şeklinde gerçekleşti. Bu perspektiften büyümemiz yüzde 12. ÖzdilekPark AVM'ler  üç lokasyonda varlığını sürdürüyor. Özdilek konseptli AVM'lerle birlikte ise toplam 14 AVM noktamızda hizmet veriyoruz. Beş yıl içinde Niğde, Aksaray ve Amasya Merzifon'da da olma planlarımız var. Türkiye'de AVM'lerde toplam kiralanabilir alan 13 milyon metrekare. Bizim, yalnızca ÖzdilekPark’lar olarak Antalya'da 39 bin metrekare, İstanbul'da 45 bin metrekare, Bursa’da ise 20 bin metrekare olmak üzere; toplam 104 bin metrekare kiralanabilir alanımız var. Geleneksel Özdilek konseptli AVM'lerimizde ise, toplam satış alanımız 90 bin metrekare. Dolayısıyla toplam kiralanabilir alanlar içindeki payımız yüzde 1.5. Bu orana hipermarket, departman mağaza ve ev tekstili mağazaları operasyonlarımızı dahil etmiyorum. Bu alanları da dâhil ettiğimizde, toplam 229 bin m2 ile pastadaki payımız yüzde 1,7’ye ulaşıyor. Özdilek Grubu hangi alanlarda faaliyet gösteriyor? Dünyada üretim segmentinin 3 ana sektörde toplandığını düşünüyoruz. Bunlar; hizmet, sanayi ve tarım. Özdilek Grubu üçünde de boy gösteriyor. Fakat bu üç sektör içinde hizmet sektörü, en önemli ve dünyayı kapsayan alan. Hayatın ve ticaretin her alanında hizmet var ve olmazsa olmaz. Bu farkındalıkla çalışarak, hizmet sektöründeki başarı ve istikrarımızdan, müşterilerimizin ve partnerlerimizin geri bildirimleri sayesinde emin oluyoruz. Müşterimizin beklentilerini iyi anlıyor, onların geri bildirimlerine göre iş akışımızı şekillendiriyoruz. İşin merkezine empatiyi koyuyoruz. Hizmet sektöründen sonra ise, sanayi ve ev tekstili operasyonlarımız geliyor. Geçmişten bu yana havlu denildiğinde akla gelen Özdilek, artık ev tekstilinin kuvvetli temsilcilerinden... Tarım ve hayvancılık alanında ise yöneldiğimiz ürün gamlarında, yalnızca kendi hipermarketlerimizde olmak üzere, kendi mahsulümüzü sunuyoruz. Turizm ve geri kalan alanları da hizmet sektörü içerisinde görüyoruz. Bu yıl holding olarak yüzde 27 gelir artışı bekliyoruz. Grup olarak perakende operasyonundan yüzde 74, ev tekstili operasyonundan yüzde 20, turizmden yüzde 4, tarım ve hayvancılıktan yüzde 1 ve geri kalan havacılık, sigortacılık operasyonlarından yüzde 1 şeklinde ciro elde ediyoruz. Ev tekstili ürünlerimiz departman mağazalarımızdan elde ettiğimiz cironun yaklaşık olarak yüzde 25'ini oluşturuyor. İnşaat organizasyonumuz, konut projelerinin yanı sıra, kendi yapılarımızı, taşeron şirketlerden de faydalanarak hayata geçiriyor. Sigorta şirketimiz, hem holdingin ihtiyaçlarına cevap veriyor hem de dışarıya hizmet veriyor. Tüm bunlarla birlikte amiral gemimiz, perakende operasyonlarımız ve ev tekstili üretim operasyonlarımız. Özdilek Alışveriş Merkezleri’nin 2015 yılı sonunda 984 milyon lira olan cirosu 2016 itibariyle yüzde 18’den fazla artarak 1 milyar 164 milyon TL’ye ulaşıyor.  Bu büyüme nasıl gerçekleşti? Bu büyümenin başlıca kaynağı yatırımcı bir kuruluş olmamız. Bununla birlikte olmazsa olmaz bir prensip; yalnızca işimize odaklanıyoruz. İşimizin merkezinde de müşteri ve onun beklentileri yer alıyor. Müşteri memnuniyetinin sağlanması, başarı açısından koşulsuz en önemli kıstas. 8 bin 500 kişilik bir aile olarak çalışıyoruz. Öte yandan, tüm operasyonlarda ve süreçlerde bütçeler de daima etkili. Yani bütçelerimizi sıkı takip ediyoruz. Bu ciro artışının başlıca nedenlerinden biri de yatırımcı bir grup oluşumuzla ilgili. Öz sermaye ile birlikte kredi de kullanarak tüm kaynağımızı işimize yatırıyoruz. 2014 yılında arsa bedeli hariç 280 milyon dolarlık bir yatırım olan Özdilek Center Projesi'ni hayata geçirdik. Proje, ÖzdilekPark İstanbul'u, Wyndham Grand İstanbul Levent'i ve River Plaza İş Kulesi'ni kapsıyor. 2015 yılında ÖzdilekPark İstanbul olarak 9 milyon kişi ağırladı. 2016 yılında ise 10 milyon ziyaretçi oldu. Özdilek ev tekstilinde Pazar payınız nedir? Ürünlerinizi kaç ülkeye ihraç ediyorsunuz? Burada Avrupa’nın ağırlığı nedir? Ev tekstilinde Türkiye’de pazar payımız yaklaşık olarak yüzde 22. Son üç yıla baktığımızda sektördeki yıllık ortalama reel büyüme oranı tutar olarak yüzde 6,5, miktar olarak ise yüzde 5,8.Grup ciromuz içerisinde tekstilin payı yüzde 20. Bunun ise yüzde 30'unu ihracat oluşturuyor. Ev tekstili ürünlerimizi, ABD ve Almanya başta olmak üzere Avrupa Birliği ülkeleri ve dünyanın çeşitli bölgelerine ihraç ediyoruz. İhracatımızda Avrupa’nın payı yüzde 65. Bunu yüzde 32’lik pay ile ABD takip ediyor. Dolar krizinden nasıl etkilendiniz? Bazı AVM’lerde mağaza kiralama bedellerinde indirim yapıldığı açıklandı. Dolar krizi olumsuz bir durumdu tabii. Bize de yeni planlar yaptırdı, yeni şartlara uyum sağladık. AVM'lerimizde kiracılarımıza kur sabitlemesi yaptık ve bunu uzun zamandır sürdürüyoruz. Hepimiz aynı gemideyiz. AVM kiracılarımıza kazan - kazan prensibiyle yaklaşıyoruz. Aksi takdirde başarı elde edilemez. Zaten biz de ev tekstili mağazaları operasyonlarıyla masanın diğer tarafını da birebir yaşıyor, empati yapmakta zorlanmıyoruz. Biz döviz borcumuzu üçüncü çeyrekte TL’ye taşıdık. Türk Lirası'na güveniyoruz. Yatırım kararlarınızı 2019 yılına kadar ertelemenizin başlıca nedenleri neler? Büyüme nereden gelecek? 2019 yılına kadar büyük kapsamlı bir yatırımımız olmayacak. Bunun başlıca nedeni; 2016 yılında diğer yıllara nazaran hızlı şubeleşmemiz. Bu bir fırsattı bizim için ve doğru karar verdiğimizi görüyoruz. 2019 sonrası büyüme alışveriş merkezleri alanında gerçekleşecek. Yeni nesil AVM’lerde markaların örneğin, dijital ayna teknolojisi ile müşterileri deneme kabinlerinden ‘çıkaracağı’ gibi gelişmelerden söz ediliyor. Teknolojik gelişmeler, yeni AVM yatırımlarınızın neresinde olacak? Teknolojiye açık bir firmayız. Her işletmemizde dijital ekran anketleriyle geri bildirim verilerimizi arttırmayı, müşterimizin fikirlerini öğrenmeyi hedefliyoruz. Açık AVM konsepti son dönemde öne çıkıyor. Yeni AVM yatırımlarınızda bu anlamda bir farklılaşma olacak mı?  Açık AVM'nin müşteriye sunulan konfor şartları açısından olumlu olmadığı kanısındayım. Zaten daha çok Akdeniz ikliminin egemen olduğu bölgelerde kullanılıyor ve yatırım maliyeti düşük olduğundan tercih ediliyor. ÖzdilekPark İstanbul özelinde müşterilerin ne kadarını yabancılar oluşturuyor? ÖzdilekParkİstanbul'a gelen ziyaretçilerimizin alışveriş oranı yüzde 92. Ortalama yüzde 5 yabancı misafirimiz var. Yabancılar, yerli misafirlere göre daha fazla alışveriş yapıyor. Türkiye’de ev tekstilinde rekabet nasıl? Özdilek’in pazardaki konumunu tanımlayabilir miyiz? Ev tekstilinde Türkiye'de belli üreticiler var. Bunun yanı sıra tüketici nezdinde bilinen belli markalar var. Özdilek, hem iyi bir üretici hem de perakende de kuvvetli algısı olan bir marka. Bizi ayrıştıran temel noktalardan biri, satış sonrası hizmette güçlü olmamız ve ürünümüzün arkasında durmamız. Ev tekstili mağazacılığında mağaza sayımız 120. Hedefimiz yılda 15 yeni mağaza açarak büyümek. Hammadde konusunda ne tür sorunlar yaşıyorsunuz? Özdilek hammadde kullanımının ne kadarını ithal girdi ile karşılıyor?  Havludaki hammaddemiz olan pamuğun yaklaşık yüzde 80'i ithal. Yerlide genel olarak fire oranları yüksek. Yerli pamuğun yüzde 7 daha fazla fire verdiğini söyleyebiliriz. Çarşaf, nevresim gibi ürünlerimizin üretimini sağladığımız boya baskı tesisimizin hammaddesi olan ham bezin ise neredeyse tamamını iç piyasadan temin ediyoruz. Ham bez iç piyasada avantajlı. İnternet siteniz üzerinden satışlar nasıl devam ediyor? Burada “Özdilek markalı” ürünlerin toplam satışlar içindeki payı nedir? Sitenizde Özdilek markası dışındaki ürünlerin satışına neden gerek duydunuz?  Özdilekteyim.com sektörde emin adımlarla ilerliyor. 25 kişiden oluşan bir ekibimiz var bu alanda.  Geçen yıl 2 milyon 200 bin kişi sitemizi ziyaret etti. Satışa dönüş oranı yüzde 2. Yani 2016'da, e-ticarette 44 bin müşterimiz oldu. Bu yıl ise 4 milyon ziyaretçi ve 80 bin fiş sayısı bekliyoruz. İlk 6 ay verileri de bunu gösterdi. Gelecek sene, gerek yazılım, gerekse müşteri beklentilerini karşılama yönünden daha başarılı bir Özdilekteyim.com ile karşılaşacak üyelerimiz.  Aslına bakarsanız Özdilekteyim.com, bir departman mağaza ve hipermarket yansımasıdır. Biz aynı zamanda bir departman mağaza ve hipermarket zinciriyiz. Türkiye'nin 20 noktasında hipermarketlerimizle, 17 noktasında ise departman mağazalarımızla hizmet veriyoruz. Kısaca, tüm Türkiye’nin hizmetindeki mağaza operasyonumuza Antalya, Bursa, Eskişehir, İzmir ve Kocaeli'ndeki market operasyonumuz ile destek veriyoruz. 2017 sonu itibariyle ciro hedefiniz nedir? 2017 sonunda 2 milyar bandını geçme hedefimiz var. Büyümeyi perakende operasyonlarında yakalıyoruz. 2016'da bu alana 100 milyon dolar yatırım yaptık. Ayrıca mevcut şubelerimiz de ziyaretçi sayılarını, bununla beraber cirolarını büyütüyor. Bunların neticesinde bu hedefi yakalayacağımızı umuyorum. Bolu, Düzce, Turgutlu ve Uşak’a Özdilek AVM konseptini, Bursa’ya ise ÖzdilekPark konseptini taşıdık. Geçtiğimiz yılsonu itibariyle halka açılmanız bekleniyordu. Planınız şu an için rafa mı kalktı? Konuyla ilgili hedeflenen vade nedir? Halka arzı GYO noktasında düşünüyoruz. İstediğimiz şartlar sağlanmadığı takdirde bunu gerçekleştirmeyeceğiz. Biz hızlı büyümeyi değil, istikrarlı ve sağlam adımlarla büyümeyi ilke edinmiş bir grubuz. Bununla ilgili 2017'de de değerlendirmelerimiz sürecek ve konu belli bir olgunluğa gelirse kamuoyuyla paylaşacağız. www.fortuneturkey.com