Parkinson hastalığı nedir? Parkinson hastalığı belirtileri nelerdir?

Ellerde para sayar tarzda titreme, yürümede yavaşlama, düşme… Parkinson hastalığı günümüzde Alzheimer hastalığından sonra en sık rastlanan, sinir hücrelerinin ilerleyici hasarına bağlı olarak sinir sistemi fonksiyonlarının kaybına neden olan bir hastalık olarak tanımlanıyor. Peki, aslında Parkinson hastalığı nedir? Parkinson hastalığı belirtileri nelerdir? İşte bu soruların cevabını bu içerikte bulabilirsiniz. 

Parkinson hastalığı nedir?

Parkinson hastalığı, beyinde dopamin adı verilen, beyin hücrelerinin birbirleriyle haberleşmesini sağlayan maddeyi üreten hücrelerin bozulması sonucu ortaya çıkar. Beyinde dopamini üreten hücreler hareketlerin kontrolünden, uyumundan ve akıcılığından sorumludur.

Hareketlerde yavaşlık, dinlenme halindeyken titreme, psikiyatrik rahatsızlıklarla kendini belli eden hastalık, çoğunlukla 60 yaş sonrası kişilerde görülür. Ancak genetik nedenlerle 40’lı yaşlarda da rastlanabilir.

'Parkinson hastalığı nedir?' sorusundan sonra en çok 'Parkinson hastalığı belirtileri nelerdir?' sorusu merak ediliyor. Ülkemizde yaklaşık 100 bin Parkinson hastası olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Dr. Mustafa Seçkin “60 yaş üzerindeki her 100 kişiden birinde Parkinson hastalığı olduğu tahmin ediliyor. Hastaların yüzde 10’undan azını oluşturan ailesel olgularda hastalık 40’lı yaşlarda hatta daha erken başlayabiliyor” diyor.

Parkinson hastalığını tamamen önlemek mümkün olmamakla birlikte, alınacak bazı önlemlerle hastalığı geciktirmenin, tanı almış olan kişilerde de hastalığın ilerleme hızını yavaşlatabilmenin mümkün olabildiğini belirten Seçkin, Parkinson hastalığının belirtilerini ve üç etkili önlemi anlattı; önemli uyarılar ve önerilerde bulundu. 

Parkinson hastalığı belirtileri nelerdir?

• ‘Para sayar tarzda’, özellikle istirahat halinde artan, bir tarafta daha belirgin olan el titremesi ve katılık (rijidite).
• Yüz ifadesinin donuklaşması, hareketlerin yavaşlaması ve yürürken titremenin daha belirgin olduğu tarafta kol sallamanın da azalması.
• Yürümenin güçleşmesi, dönüşlerin daha yavaş olması ve düşmeler olması.
• Yutma güçlüğü, ses kısıklığı, cinsel işlev bozuklukları, tansiyon oynamaları, terleme bozuklukları gibi sistemik bozukluklar
• Depresyon ve diğer duygudurum bozuklukları
• REM uyku evresi sırasında el, kol oynatma, tekmeleme, bağırma, gülme gibi anormal hareketler (REM uykusu davranış bozukluğu)
• Hastalığın ileri dönemlerinde ortaya çıkan bellek, yürütücü işlev (planlama, muhakeme vb), dikkat ve yönelim bozuklukları gibi bilişsel bozukluklar

Parkinson hastalığı'na karşı alınabilecek önlemler

Düzenli egzersiz

Sadece hastayı değil, hastanın ailesi ve bakım verenlerin yaşam kalitesini de olumsuz etkileyen Parkinson hastalığından korunmada düzenli egzersiz, beyin üzerindeki koruyucu etkisi bilimsel olarak kanıtlanmış en önemli yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Yapılan bilimsel çalışmalar; düzenli egzersiz yapanlarda Parkinson hastalığı görülme sıklığının daha düşük olduğunu gösterirken, Parkinson hastalığı tanısı alan kişilerde egzersiz terapilerinin ilaç tedavileri ile birleştirilmesinin de hastaların fiziksel kapasitelerini daha uzun süre korumalarına yardımcı olduğunu ortaya koyuyor.

Akdeniz diyeti

İyi bir egzersiz programını doğru bir diyet programı ile de desteklemek şart. Bu noktada özellikle Akdeniz diyeti büyük önem taşıyor. Alzheimer hastalığından da koruyucu etkisi olan Akdeniz diyeti Parkinson hastalığından korunmada da etkili. Dr. Mustafa Seçkin “Ancak unutulmamalıdır ki tek bir diyet tipi herkese uygulanamaz. Bu nedenle, uygulanacak diyet kişilerin ihtiyaçlarına ve eşlik eden ek hastalıklara göre düzenlenmelidir” diyor.

Doğal besinler tüketme

Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalarda; Parkinson hastalığından korunmada doğal beslenmenin önemine vurgu yapılıyor. Pestisit veya diğer tarım ilaçlarını içeren gıdaların Parkinson hastalığı riskini artırdığına işaret ediliyor. Süt ve süt ürünlerinin aşırı tüketilmesinin de vücutta kronik bir enflamasyona neden olduğu ve Parkinson hastalarının diyetinde bu tip gıdaların azaltılması gerektiği düşünülüyor.

(İlginizi çekebilir: Unutkanlığa ne iyi gelir?)